زنگ خطر بازار ارز به صدا درآمد

اقتصاد ایران در سال ۱۳۹۷ درگیر شرایطی شد که بی‌شباهت به وضعیت اقتصادی فعلی نبود.

به گزارش بنکر (Banker)، اواسط سال ۹۷ قیمت دلار در کمتر از یک روز از کانال ۱۰ هزار تومانی برای کانال ۱۹ هزار تومانی خیز برداشت و در روزهای بعد با افت پلکانی به منطقه ۱۳ هزار تومانی برگشت.

بر همین اساس، اکنون برخی معامله‌گران و کارشناسان اقتصادی بر این باورند که تجربه قیمت دلار برای سال ۹۷ در سال ۱۴۰۳ نیز تکرار خواهد شد.

باید در نظر داشت قیمت دلار در سال 97 دیگر کانال ۱۰ هزار تومانی را ندید.

دلار و تکانه‌های قیمتی این ارز همواره در اقتصاد ایران حائز اهمیت بوده است.

بر اساس آمار، سال ۱۳۹۷ یکی از سخت‌ترین سال‌های اقتصادی دهه ۹۰ به شمار می‌رود.

خروج دولت اول دونالد ترامپ، رئیس جمهوری وقت آمریکا از برجام و موضوعات مربوط به FATF از عمده مسائلی بود که کشور را در بحران اقتصادی پیچیده‌ای قرار داد.

در سال ۱۳۹۷ چه بر سر منابع ارزی آمد؟

در ۲۱ فروردین سال ۱۳۹۷ دولت نرخ ارز را ۴۲۰۰ تومان و تک نرخی کرد. مسئولان مدعی شدند برای تمام نیاز‌ها ارز کافی وجود دارد.

این مساله باعث شد طی چهار ماه نخست سال ۹۷ به اندازه پنج برابر واردات کل سال، ثبت سفارش واردات انجام شود که در نتیجه آن، منابع ارزی کشور با تخصیص ۱۸ میلیارد دلار به واردات، هدر رفت.

در همین سال بود که دولت اعلام کرد هر گونه مبادله خارج از چارچوب ارز ۴۲۰۰ تومانی قاچاق محسوب می‌شود و عملا برای افزایش قیمت ارز در بازار سیاه زمینه‌چینی کرد.

بعد از این رخداد با هدف سامان‌دهی به مبادلات تجاری بازار ثانویه ارزی راه افتاد.

در پی این اقدام به جز کالا‌های اساسی، ارز مورد نیاز برای واردات، از بازار ثانویه تامین می‌شد.

این بازار قرار بود محل تحویل و دریافت ارز صادرکنندگان و واردکنندگان باشد تا با نرخ نسبتا واقعی ارز دریافت کنند و کالا‌های اساسی با قیمت دلار دولتی به دست مردم برسد.

اما از بازار ارز ثانویه استقبال نشد و قیمت کالاها با قیمت دلار در بازار آزاد، تراز شد، رانت ارز دولتی به جیب واردکنندگان رفت و کالاهای اساسی نیز از افزایش قیمت دلار در بازار آزاد در امان نماندند؛

به طوری که بر اساس آمار مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی رشد نقطه به نقطه شاخص قیمت کالا‌های اساسی در آذرماه ۱۳۹۷ نسبت به اسفندماه ۱۳۹۶ نشان داد که اقلام موجود در شاخص قیمت مصرف‌کننده در مجموع به طور متوسط ۴۲ درصد رشد کردند.

در مهر ۱۳۹۷ قیمت دلار با رشد بی‌سابقه‌ای از منطقه‌ ‍۱۰ هزار تومانی در کمتر از یک روز به کانال ۱۹ هزار تومانی ورود کرد.

این افزایش، افراد زیادی را روانه بازار ارز کرد، اما در ادامه، دلار با افت پلکانی ۱۳ هزار تومانی شد و مدت‌ها در این منطقه نوسان داشت.

در این مسیر منابع ارزی بی‌شماری اتلاف شد، اما به نظر می‌رسد، تجربه آن برای سال‌های بعد کاربردی نداشته است.

دلار در 2 روز پنج هزار و 400 تومان گران شد

قیمت دلار روز شنبه ۲۰ بهمن با افزایش ۳۳۰۰ تومانی در کریدور هشتم چند کانال بالا رفت و در روز یکشنبه در کانال ابتدایی کریدور نهم جا خوش کرد.

بهای دلار در کمتر از دو روز پنج هزار و ۴۰۰ تومان گران شد و ۶.۳۰ درصد رشد کرد.

در همین راستا برخی کارشناسان اقتصادی مسیر طی شده در سال ۱۴۰۳ را تا حدودی مشابه سال ۹۷ می‌دانند.

آنها امیدوارند قیمت دلار در سقف ارزش اصلاح دهد و مسیر کاهشی را بپیماید که سال ۹۷ طی کرده بود.

در همین راستا فعالان بازار ارز نیز می‌گویند اگر احتیاط خریداران نبود قیمت دلار به راحتی در کریدور نهم جای پیش‌روی داشت.

تحلیلگران بازارهای مالی در پاسخ به این سوال که آیا اکنون برای ورود به بازارهای مالی زمان مناسبی است یا خیر، می‌گویند:

تا زمانی که اخبار سیاسی در بلاتکلیفی باشد، روند بازارهای مالی صعودی است و هیچ پیشنهادی نیز نمی‌توان برای ورود به بازارها داشت.