از دیدگاه اقتصاد آزاد درصورتی که عامل یا عوامل خارجی در میزان عرضه یا تقاضای یک شاخص تاثیر نگذارد، ارزش آن شاخص در یک جایگاه تعادلی قرار میگیرد.
به گزارش بنکر (Banker)، در چنین شرایطی تغییر در میزان هر یک از طرفین عرضه و تقاضا میتواند منجر به خروج نرخ شاخص از حالت تعادلی و ایجاد یک تعادل جدید شود.
عوامل مختلف نوسان
عرضه و تقاضای بازار ارز غیررسمی ایران تحت تاثیر عوامل مختلفی نوسان میکند.
بهطور مثال در شرایطی که بازار در حال سپری کردن روزهای کم نوسان خود است، یک خبر سیاسی منفی میتواند با تزریق تقاضای کاذب به بازار سبب افزایش نرخ شاخصها شود.
از سوی دیگر در مواردی نهاد بازارساز جهت تعدیل نرخ با توجه به سیاستهای خود با تقویت طرف عرضه از طرق مختلف زمینهساز کاهش قیمتها میشود.
در بازار سال جاری مشاهده شد که نرخ غیررسمی دلار در روزهای بدون سیگنال حوالی کانالهای 57 و 58 هزار تومانی نوسان میکند.
طبق گزارش دنیای اقتصاد، دلار با پشتوانه تقاضای اسفند 1402، سال جدید را در کانال 60هزار تومانی آغاز کرد.
سیگنالهای مرتبط با مناقشات نظامی با اسرائیل نرخ این ارز را تا کانال 67هزار تومانی بالا برد.
اما پس از تخلیه ریسکهای ذکر شده و همچنین خروج اثر تقاضای آخر سال از بازار نرخ به محدوده امن 57 تا 59 هزار تومان بازگشت.
تزریق هیجانات سیاسی
مجددا در ماههای گذشته به واسطه تزریق هیجانات سیاسی در بازار قیمت این ارز در بالاتر از مرز 60 هزار تومانی معامله شد، اما کشش این ارز پس از عبور از هیجانات به سمت بازه امن بود.
در هفتههای اخیر بخش قابل توجهی از داراییهای نقدی جامعه جهت شرکت در قرعهکشی خرید خودرو به سمت حسابهای وکالتی رفت و پیشبینی میشد با بازگشت این داراییها به بازار قیمت ارز و سکه نوسان کند.
در روزهای پایانی هفته گذشته این اتفاق افتاد و بازار ارز و طلا شاهد بالارفتن دست متقاضیان بود.
قیمت دلار بازار آزاد به واسطه ورود داراییهای وکالتی به نیمه دوم کانال 59 هزار تومانی رسید.
امکان رشد نرخهای بیشتر
برخی از تحلیلگران با توجه به رقم قابل توجه داراییهای آزاد شده معتقد بودند که امکان رشد نرخهای بیشتر در معاملات این ارز وجود دارد.
اما پولهای آزاد شده مقاصد دیگری به غیر از بازار ارز نیز دارند.
بهطور مثال بازار سکه و طلای آبشده از دیگر مقاصد مورد علاقه معاملهگران و افراد جامعه، جهت حفظ ارزش داراییهای نقدی محسوب میشود.
از سوی دیگر رصد معاملات پشتخطی دلار در روز جمعه نیز گویای آن است نوسان چشمگیری در نرخ فردایی وجود ندارد.
در نتیجه میتوان گفت درصورتی که فرآیند تبدیل داراییهای آزاد شده به اتمام رسیده باشد و در مقابل بانکمرکزی نیز تلاشی جهت تقویت عرضه نداشته باشد، کانال 59 هزار تومانی میتواند نقطه تعادل جدید نرخ دلار بازار آزاد محسوب شود.
البته این در حالی است که خبر سیاسی منفی جدیدی منتشر نشده و انتظارات تورمی فعالان بازار دستخوش تغییر قرار نگیرد.