سیدبهاءالدین حسینی‌هاشمی، کارشناس ارشد پولی و بانکی گفت: چشم‌انداز کاهش نرخ ارز با نگاه سه، چهار و شش ماهه در اقتصاد ایران غیرقابل تصور است. افزایش قیمت ارز به معنای کاهش ارزش پول ملی است که این موضوع نیز خود به معنای وجود تورم در اقتصاد است.
تورم فعلی کشور بالای ۴۰ درصد است و احساس تورمی در کالاهای مصرفی نیز بالای ۶۰ درصدی قرار دارد. بنابراین در شرایطی که تورم در اقتصاد بالاست نمی‌توان چشم‌انداز بازار ارز را کاهشی تصویر کرد.
وی اظهار کرد: به طور کلی هر رئیس کل جدیدی که وارد بانک مرکزی می‌شود از سیاست‌های جدیدی برای مدیریت قیمت ارز رونمایی می‌کند. همان‌طور که دلار ۴۲۰۰ تومانی مبنای حقوقی و کارشناسی نداشت نرخ ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی اعلامی نیز هیچ مبنای کارشناسی ندارد.
هرچند اگر سیاستگذار بتواند بخش قابل توجهی از کالاهای وارداتی را با این نرخ تامین کند می‌تواند اثرگذاری لازم را در قیمت کالاهای مصرفی داشته باشد اما چون اقتصاد ایران در شرایط تورمی شدید قرار دارد و کاهش ارزش پول ملی را به صوت تدریجی و ادواری تجربه می‌کند، نمی‌توانیم نسبت به کاهش نرخ ارز و ثبات قیمتی در بازار ارز امیدوار باشیم.
به گفته حسینی‌هاشمی، ذات تورم و نرخ ارز درهم تنیده است و مادامی که در اقتصاد تورم وجود داشته باشد نرخ ارز نیز به افزایش قیمت خود ادامه می‌دهد. تنها در صورتی می‌توانیم امیدوار باشیم که ارز با شدت کمتری افزایش قیمت پیدا کند که سیاستگذار بتواند نرخ تورم را مهار کند.
این کارشناس پولی و بانکی ادامه داد: وقتی در یک اقتصاد تورم وجود نداشته باشد سیاستگذار می‌تواند برابری نرخ ارزها را مدیریت کند. برای مثال نرخ برابری درهم امارات، ریال عربستان سعودی، ریال قطر و عمان با یورو و دلار یکسان است چرا که در این کشورها تورم مدیریت شده است. سنجش نرخ برابری ارزها از تفاضل تورم دلاری و تورم پول ملی هر کشور حاصل می‌شود. در ایران تورم ریال ۵۰ درصد و تورم دلار نیز ۱۰ درصد است.
این موضوع به این معناست که ریال به اندازه ۴۰ درصد در برابر دلار تضعیف شده است. بنابراین وقتی نرخ برابری ارزها نسبت به یکدیگر به هم می‌خورد هیچ ابزار و سیاستی جز کنترل تورم نمی‌تواند کمکی به کاهش قیمت ارز و افزایش ارزش پول ملی کند.
وی افزود: بنابراین حتی اگر به میزان زیادی ارز نیز به بازار تزریق شود طبق قانون گرشام که پول بد پول خوب را از مدار خارج می‌کند، پول پرقدرت (در اینجا دلار) از صحنه خارج می‌شود. تفاوت ارزش ریال و ارزهای خارجی هرچقدر بیشتر باشد، تقاضای مصنوعی برای ارز بالاتر می‌رود، بزرگ‌نمایی در واردات و کوچک‌نمایی در صادرات اتفاق می‌افتد و خروج سرمایه از کشور سرعت می‌گیرد. اما اگر تورم این دو ارز یکسان باشد تغییری در نرخ برابری ریال در برابر دلار نیز ایجاد نخواهد شد.
حسینی‌هاشمی خاطرنشان کرد: در مجموع می‌توان گفت که حتی اگر بانک مرکزی ذخایر ارزی بالایی در اختیار داشته باشد و بتواند این ارزها را برای واردات ماشین‌آلات و کالاهای اساسی و مواد اولیه تخصیص دهد تقاضا برای ارز کماکان در مسیر رشد حرکت خواهد کرد.
دلیل این مساله نیز این است که شکاف نرخ دلار نیمایی مورد نظر رئیس بانک مرکزی با دلار بازار آزاد تقاضا برای دریافت ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی را بالا می‌برد و قیمت ارز را نیز کماکان افزایشی می‌کند. خروجی این مساله نیز افزایش خروج سرمایه از کشور است که این نیز در سایه تاکید همیشه دولت‌ها بر چندنرخی بودن ارز اتفاق می‌افتد.
