آیا بازار ارز آرام می‌شود؟

به گزارش بنکر (Banker)، بازارساز ارز علاوه بر افزایش عرضه ارز در بازار، قیمت دلار و یورو را در صرافی‌های بانکی به ترتیب در کانال‌های ۲۲ و ۲۶ هزار تومان ثابت نگاه داشت تا اطمینان را از حمایت دولت از این دامنه قیمتی برای ارز ایجاد سازد.
این مجموعه اقدام‌ها هرچند شیب اولیه صعود قیمت در بازار ارز را کاهش داد، اما با مقاومت جدی دلالانی که از التهاب بازار ارز سود می‌برند مواجه شد و در پی معاملات صوری و شبانه، در پایان هفته گذشته قیمت دلار بازار غیررسمی در کانال ۲۵ هزار تومان معامله شد. همین امر باعث پدید آمدن اختلاف قیمت قابل توجه میان قیمت ارز در صرافی‌های بانکی و بازار ارز شد که در پی آن صف‌های طویل در مقابل صرافی‌ها ایجاد شد.
این هجوم متقاضیان ارز برای استفاده از سهمیه سالانه ۲۲۰۰ دلاری خود و فروش آن در بازار آزاد و بهره‌برداری از سود این اختلاف قیمت بود. در نتیجه این شرایط بانک مرکزی در اقدامی دیگر به صورت موقت فروش سهمیه ۲۲۰۰ دلاری ارز به مشتریان را متوقف کرد تا التهاب روانی ایجاد شده در بازار را تحت کنترل خود درآورد.
اما با این حال هنوز بازار ارز در التهاب به سر می‌برد و کماکان منتظر سیاست‌های تازه ارزی از سوی سیاستگذار ارزی کشور است.

بازار ارز در دو روز گذشته دچار التهابات زیادی شده است. قیمت هر دلار امریکا در این بازار از ۲۵ هزار تومان هم فراتر رفت (صفحه ۱۰ را بخوانید) و به تبع آن قیمت طلا هم افزایش یافت . مهم‌ترین عامل افزایش قیمت ارز از نگاه کارشناسان برنگشتن ارز صادراتی بوده است، نکته‌ای که حتی در سخنان روزهای گذشته رئیس جمهوری هم مشهود بود که گفته بود برخی از کشورهای همسایه ارز صادراتی ما را برنگردانده اند.
امسال تابستان بانک مرکزی از لحاظ ارزی با سختی‌های زیادی روبه‌رو بوده است که نمونه آن در سال‌های گذشته وجود نداشته است . حدود دوبرابر شدن قیمت ارز در بازار و برنگشتن حدود ۲۷ میلیارد دلار ارز صادراتی مواردی بود که رئیس کل بانک مرکزی را با چالش مواجه کرد. در این میان برخورد با صادرکنندگان متخلف هم در دستور کار قرار گرفت که بالطبع خود بر صادرکنندگان تأثیر گذاشت اما در این میان رئیس کل بانک مرکزی اظهار داشته است که بانک مرکزی تعامل با صادرکنندگان را در دستور کار دارد و از هرگونه همکاری با آنان در راستای بازگشت ارزهای صادراتی‌شان دریغ نخواهد کرد.
به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، رئیس کل این بانک عصر روز شنبه در دیدار با گروهی از صادرکنندگان نمونه کشور و اعضای هیأت رئیسه اتاق‌های بازرگانی، ضمن قدردانی از عملکرد آنان در بازگشت ارزهای صادراتی به بررسی و مرور مشکلات آنان در این مسیر پرداخت.
 همتی در این دیدار با بیان اینکه صادرکننده‌ها نقشی اساسی در مقاومت اقتصادی کشور ایفا کرده و می‌کنند بر ضرورت همدلی و تلاش جمعی صادرکننده‌ها برای عبور از شرایط سخت کنونی کشور تأکید کرد.
همتی با اشاره به تعدد وظایف بانک مرکزی، تأمین ارز کالاهای اساسی، دارو و مواد اولیه را اولویت اصلی بانک مرکزی دانست و گفت: باید توجه داشته باشیم که بانک مرکزی تولیدکننده ارز نیست و به هر حال ناچار به اولویت بندی نیازهای کشور است.
رئیس کل بانک مرکزی همچنین با اشاره به معرفی ۲۵۰ نفر از صادرکنندگان متخلف به قوه قضائیه گفت: اینها تولیدکننده نبودند و با حق‌العمل کاری و روش‌های خلاف متعدد نسبت به خروج سرمایه و تخلف در اجرای تعهد صادراتی خود عمل کرده بودند و چاره‌ای جز برخورد قضایی برای بانک مرکزی باقی نگذاشتند.
همتی افزود: بانک مرکزی هیچ گاه بنای برخورد قضایی با صادرکنندگان واقعی و درستکار نداشته و حتی‌الامکان تعامل با آنها را دنبال می‌کند.
وی تصریح کرد: بانک مرکزی مشکلات صادرکنندگان در شرایط کنونی را درک می‌کند و قصدی برای فشار مضاعف بر آنها ندارد.
رئیس شورای پول و اعتبار همچنین با اشاره به روند مناسب تأمین ارز در سامانه نیما طی روزهای گذشته گفت: در روز جاری ۱۲۸ میلیون دلار در سامانه نیما عرضه شده که بیش از ۷۰ میلیون دلار آن معامله شده است. بر همین اساس در این روز‌ها متوسط عرضه ارز در نیما به صورت روزانه ۱۰۰میلیون دلار بوده و تداوم این روند نشان دهنده بهبود روند بازگشت ارزهای صادراتی به کشور بر مبنای سیاست‌های اتخاذ شده و استقبال صادرکنندگان است.
رئیس کل بانک مرکزی همچنین با اشاره به کاهش میزان صادرات کشور در سه ماه نخست سال جاری به دلیل شیوع ویروس کرونا و برخی محدودیت‌ها گفت: خوشبختانه روند صادرات کشور پس از طی سه ماهه اول سال درحال احیاست و روند تأمین ارز کالاهای وارداتی سرعت خواهد گرفت.
همچنین در این نشست مشترک رئیس و هیأت رئیسه اتاق ایران و فعالان بخش خصوصی با رئیس‌کل بانک مرکزی، بر چهار محور اصلی در زمینه ارز صادراتی توافق شد؛  طبق مذاکرات انجام شده مقرر شد ارزش پایه صادراتی براساس توافق اتاق ایران، گمرک و بانک‌مرکزی تعدیل شود؛ دومین تفاهم صورت گرفته بر این اساس است که جلسات هفتگی با حضور نماینده‌های بخش‌های مختلف صادراتی با بانک مرکزی تشکیل شود؛ در سومین مورد قرار شد برای بازگشت ارز حاصل از صادرات بخش کشاورزی تمهیدات ویژه‌ای در نظر گرفته شود؛ در چهارمین مورد تفاهم مقرر شد که برای صادرات به کشورهای منطقه مثل عراق، افغانستان که مبادله با آن‌ها با ارز دلار نیست، شرایط خاصی در نظر گرفته شود.
شافعی، رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران در این نشست با بیان اینکه صادرکنندگان متعهد دلیلی برای عدم رفع تعهد صادراتی‌شان ندارند، تأکید کرد: درک متقابل مشکلات بانک مرکزی و صادرکنندگان توسط طرفین برای گذر از شرایط سخت کشور ضروری است و برگزاری چنین جلساتی به افزایش این همگرایی کمک می‌کند.